Często padające pytanie wśród potencjalnych klientów to „czym jest domena internetowa” i czy jest ona niezbędna do posiadania strony internetowej. Teoretycznie możemy zbudować stronę internetową bez domeny. W praktyce trudno by było na nią wejść, więc zaprzecza to idei tworzenia publicznej strony internetowej. W tym artykule opiszę czym jest domena internetowa, co się dzieje gdy wpiszemy jej nazwę w przeglądarce internetowej i inne podstawowe informacje na ten temat.
Co to jest domena – w prostych słowach
Analogia której najczęściej używam do wyjaśnienia działania domeny internetowej odnosi się do dzwonienia i posiadania numeru telefonu, jednak ten przykład opisałem już w jednym z poprzednich wpisów „Poradnik jak zarejestrować i ustawić domenę” dlatego dziś przedstawię to na nieco innym przykładzie który również może przybliżyć do zrozumienia czym jest domena internetowa.
Domena to unikalny adres wykorzystywany w internecie do identyfikowania lub połączenia się z wybranymi usługami. Najczęściej do domeny podpinamy stronę internetową, pocztę e-mail, serwer FTP i inne usługi internetowe. Pisząc, że domena jest unikalna mam na myśli, że na świecie może być tylko jednak domena i nigdzie nie wystąpi druga identyczna, ponieważ ściśle odwołuje do konkretnego serwera.
Aby zobrazować jej działanie posłużę się analogią z adresem domowym. Jeśli chcemy do kogoś wysłać kartę pocztową czy list musimy wpisać w niej konkretny adres gdzie ma być dostarczona. Wpisując nazwę domeny komputer sprawdzi jaki jest prawidłowy adres serwera i połączy nas z nim. Jeżeli nie znamy adresu możemy jeździć po okolicy i szukać „niebieskiego domu” ale takich może być wiele i zajmie to wiele czasu aby upewnić się czy dana lokalizacja to dokładnie ten adres. Nie znając domeny możemy próbować połączyć się ze stroną internetową poprzez adres IP serwera, ale ten jest znacznie trudniejszy do zapamiętania (zwykle ciąg 12 cyfr) i może się zmieniać. Bardziej szczegółowo tą analogię opisano w stronie pomocy az.pl.
Dla bardziej dociekliwych – co się dzieje gdy wpisujemy domenę.
Jeśli powyższe wyjaśnienie jest dla Ciebie niewystarczające poniżej opiszę nieco bardziej co się dzieje gdy wpiszemy adres domeny w pasku przeglądarki internetowej.
Domena internetowa niezwykle ułatwia nam połączenia w internecie. Gdyby nie ona, aby połączyć się z tą stroną należałoby wpisać adres IP serwera, który jest długi i czasem się zmienia. Dlatego do znacznego ułatwienia przeglądania internetu wprowadzono domeny. Gdy wpiszę adres np. adinet.blog nasz komputer łączy się z ustawionymi serwerami DNS (popularnie dostępny serwer DNS to np. serwer Google o adresie IP 8.8.4.4). Wysyła on zapytanie do tego serwera gdzie może znaleźć stronę internetową o podanym adresie. Serwer DNS google odpowie, z jakim serwerem NS należy się połączyć aby odnaleźć tą stronę. Następnie nasz komputer połączy się ze wskazanym serwerem (w naszym przypadku to będzie ns1.dhosting.pl) i zapyta jaki jest dokładny adres IP strony internetowej o podanej domenie (adinet.blog). Serwer ns dhosting wskaże i przekieruje nas w odpowiednie miejsce (adres IP serwera z zawartością strony www).
Jaka jest struktura domeny internetowej
Aby uporządkować domeny, ułatwić zarządzanie nimi i zwiększyć dostępność opracowano pewną strukturę domen i podzielono je na konkretne rodzaje. Do rodzajów domen niebawem wrócę.
Domeny działają według określonego schematu. Domena składa się z nazwy (w moim przypadku to „adinet”), oraz oddzielonej kropką „.” końcówki ( „.blog”). Końcówkami zarządzają odpowiednie instytucje, np. końcówką polską .pl zarządza NASK (Naukowa Akademicka Sieć Komputerowa) i to ona jest odpowiedzialna za dopilnowanie aby nigdy nie powtórzyły się dwie identyczne domeny. Dzięki różnym końcówkom znacznie zwiększyły się możliwości rejestrowania domen. Domena adinet.blog to zupełnie inna domena niż adinet.pl, są one od siebie niezależne (ponieważ jest inna końcówka).
Mając domenę można stworzyć subdomeny, czyli jeszcze mniejszy podział domeny głównej, dzięki czemu w ramach jednej domeny można stworzyć kilka adresów np. do kilku oddzielnych stron internetowych. Popularny przykład to subdomena przekierowująca do strony internetowej z pocztą elektroniczną („webmail”). np: poczta.adresdomeny.końcówka. W ten sposób z wykorzystaniem subdomeny można również podzielić stronę na kilka wersji językowych. (pl.adinet.blog en.adinet.blog fr.adinet.blog) Jednak takie subdomeny są wykorzystywane przy bardziej rozbudowanych projektach, ale zawsze muszą być „przypisane” do głównej domeny. Struktura domeny oddzielonej kropkami wygląda następująco:
subdomena . domenagłówna . końcówka
Przykład:
poczta.adinet.blog
Bardziej dociekliwych odsyłam do Wikipedii, gdzie w graficznej formie można obejrzeć schemat domen.
Rodzaje domen internetowych
Obecnie na rynku mamy dostępne dziesiątki rodzajów domen, poniżej przedstawiam tabelkę z najbardziej popularnymi rodzajami i końcówkami domen.
| Rodzaj domeny | Przykładowe końcówki: | Uwagi: |
| narodowe | .pl | .en | .fr | .it | .gb | Popularnie wykorzystywane w danym kraju (.pl – w Polsce). |
| polskie funkcjonalne | com.pl |edu.pl | info.pl | Połączenie domen polskich i funkcjonalnych. |
| polskie regionalne | .waw.pl| poznan.pl | slask.pl | Określane w danym regionie, np. dla wybranego miasta lub województwa. |
| funkcjonalne | .com | .org | .edu| .info | Używane na całym świecie, często z założenia miały określać funkcję strony internetowej (np. .com- firmy komercyjne, .org – organizacje, .edu – edukacyjne) |
Domena IDN
Od niedawna można używać domen ze znakami charakterystycznymi dla poszczególnych krajów, w tym również w Polsce z tzw. naszymi „polskimi znakami„, czyli ą, ż, ź, ć, ł, ó. Są to domeny sklasyfikowane jako „IDN„. Więcej na ten temat można przeczytać w wikipedii pod hasłem „Internationalized Domain Name”.
Takie domeny można rejestrować z końcówką .pl, .eu oraz innymi polskimi funkcjonalnymi (np. .com.pl). Z doświadczenia jednak sugeruję nie rejestrować takich domen. Ciągle jeszcze stwarzają wiele problemów, ale to temat na oddzielny artykuł.
Zasady nazw domen
Domena może mieć maksymalnie 63 znaki są to:
- litery
- cyfry
- myślnik – lub pokreślenie _
Wielkość liter nie ma znaczenia więc niezależnie czy wpisujemy AdiNet.pl czy adinet.pl zawsze jest to ta sama domena przekierowująca na tą samą stronę internetową.
Kiedy domena wygasa?
Domyślnie każda rejestrowana domena jest rezerwowana na 1 rok. Trzeba pamiętać aby przed upływem tego okresu przedłużyć jej utrzymanie. Wiele firm informuje o tym wystarczająco wcześnie. Jest to bardzo poważne ponieważ jeśli domena nie zostanie przedłużona najpierw trafia do „kwarantanny”, a po pewnym czasie do ponownej puli wolnych domen. Odzyskanie domeny z kwarantanny często wiąże się z podwyższoną opłatą za jej przywrócenie. Odzyskanie domeny z wolnej puli może być już bardzo trudne, gdyż istnieje wiele firm specjalizujących się w wykupywaniu takich domen. Następnie za ich odsprzedaż żądają ogromnych opłat.
Podsumowując
Domena internetowa ma za zadanie znacznie ułatwić nam poruszanie się po sieci internetowej. Dzięki niej możemy zdecydowanie łatwiej zapamiętać adresy stron, które nas interesują. Dlatego warto przy rejestracji domeny przemyśleć jaki adres będzie najodpowiedniejszy dla naszej strony i czy będzie ułatwiaj komunikację z potencjalnymi odbiorcami serwisu www.
Źródła/Linki
Poniżej zamieszczam wszystkie linki do których odwoływałem się w tym wpisie. Zachęcam do pogłębiania wiedzy w tym temacie.
- adinet.blog – poradnik jak zarejestrować domenę – „Domena internetowa – poradnik jak zarejestrować i ustawić domenę”
- pomoc.az.pl – opis czym jest domena z wykorzystaniem analogii do adresu domowego/pocztowego – „Czym jest domena internetowa? – Pomoc az.pl”
- wikipedia.org – definicja i opis domeny internetowej – „Domena internetowa – Wikipedia, wolna encyklopedia”
- wikipedia.org – opis domen IDN – „Internationalized Domain Name – Wikipedia, wolna encyklopedia”
